Turkmenistan

ประเทศสุดหินที่สุดแล้วสำหรับการขอวีซ่าเข้าประเทศนี้ ระบบการทำงานของสถานทูตที่ประหลาดที่สุด ด้วยความที่เป็นชัยภูมิที่สำคัญในการเดินทางผ่านตะวันออกกลางเข้าสู่เอเชียกลางหรือในทางตรงกันข้ามจากเอเชียกลางเข้าสู่ตะวันออกกลางแทน เพราะฉะนั้นยังไงเราก็ต้องผ่านที่นี่ครับ (อีกหนึ่งทางเลือกคือผ่านทางประเทศปากีสถานหรืออัฟกานิสถานแทน)

เป็น real pain ที่แท้จริง แค่เดินเอกสารไปๆมาๆก็เหนื่อยแล้วครับ แต่ก็เพราะความเหนื่อยนี่แหละ ที่ทำให้ประเทศนี้มันช่างน่าสนใจมากๆเหลือเกิน

วีซ่าสำหรับเดินทางท่องเที่ยวในประเทศนี้ จะมีแค่ 2 อย่างเท่านั้นคือ

1. Tourist visa
2. Transit visa

Tourist visa

เป็นวีซ่านักท่องเที่ยว  ที่ LOI จำเป็นต้องใช้ และเราต้องทำผ่านบริษัททัวร์ที่ได้รับการรับรองจากรัฐบาลเท่านั้น โดยที่เราจำเป็นต้องจองทัวร์กับบริษัทนั้นๆ แล้วเขาจะออก LOI เพื่อให้เราไปทำวีซ่าที่สถานทูตเติร์กเมนิสถานในประเทศนั้นๆ โดยแพคเกจทัวร์ที่เราซื้อ ต้องครอบคลุมทุกอย่าง ตั้งแต่ที่พัก การเดินทาง อาหาร ตลอดจนไกด์ที่ดูแลเราตลอดทริป นั่นหมายความเราจะออกนอกลู่นอกทางที่เขาวางแผนไว้ไม่ได้ เราซื้อทัวร์ไว้ 7 วัน วีซ่าเราก็จะได้ 7 วันเท่านั้นครับ เช่นซื้อทัวร์ไว้วันที่ 1/1/2017-7/1/2017 ตัวเลขวันเข้า-ออกนอก ประเทศก็จะเป็นวันนี้เลย และสุดท้ายที่สำคัญคือค่าทัวร์แพงมากกกกกกกก

คำถามคือ เราจะทำ LOI โดยที่ไม่ซื้อทัวร์ได้ไหม คำตอบคือไม่ได้

บริษัททัวร์ที่รับจัดทัวร์ในประเทศนี้ ที่ดังๆก็มี Stantours, Ayan travel, DN Tours ซึ่งแต่ละที่รับประกันราคาที่แพงได้ใจ จนฝรั่งมีตังค์ยังยอมแพ้หันไปใช้วิธีที่ผมกำลังจะพูดถึงแทน

ถ้าเราจะเริ่มต้นเที่ยวจากกรุงเทพเราก็คงต้องใช้วิธีนี้ แต่ถ้าเป็นขาเที่ยว overland เราไปดูตัวเลือกถัดไปกัน

เพราะฉะนั้นแล้ว ถ้าอยากประหยัดเงิน ก็ข้ามไปดูตัวเลือกที่สองคือ Transit visa  ที่กำลังจะพูดถึงต่อไปครับ

Transit visa

เป็นเหมือนทางเลือกสุดท้ายสำหรับผู้ที่จะพิชิตเส้นทางสายไหม เป็นทางเลือกที่พวกผมใช้กัน เป็นวิธีการที่วุ่นวายพอสมควร ขอแนะนำตามนี้นะครับ

หลักการของการทำ Transit visa คือ

1. เราต้องมีวีซ่าของประเทศต้นทาง – ปลายทางก่อน คือ ถ้าจะใช้เติร์กเมนิสถานเป็นจุด transit ระหว่างอิหร่านกับอุซเบกิสถาน เราต้องมี visa ของอิหร่านและอุซเบกิสถานอยู่ในพาสปอร์ตเรียบร้อยแล้วถึงจะไปขอได้
2. ตั๋วเดินทางขาเข้าและออกไม่จำเป็นต้องมีก่อน แต่จุดที่เข้า-ออกประเทศ ต้องเป็นจุดเดียวกันกับที่เราวางแผนไว้จริงๆ ขอไว้ที่แต่เหตุการณ์จริงจะไปเข้าอีกที่ไม่ได้
3. ระยะเวลาที่จะให้ transit จะขึ้นอยู่กับเส้นทางที่สถานทูตเขาประเมินให้ ว่าควรเป็นกี่วัน ซึ่งจะอยู่ในช่วง 3-7 วันแล้วแต่อารมณ์ของกงสุล
4. วันเข้า-ออกประเทศ จะถูกกำหนดไว้แล้วตามที่เราขอ ได้ตามวันเป๊ะๆ ดังนั้นต้องวางแผนให้ดี

วิธีการทำวีซ่าเติร์กเมนิสถาน

1. ดูก่อนว่าเราจะเข้าเติร์กเมนิสถานจากทางทิศไหนครับ ทางตะวันออกมาทางเอเชียกลาง หรือมาจากอิหร่านด้านตะวันออกกลาง หรือจะข้ามเรือผ่านทะเลสาบแคสเปียนจากอาเซอร์ไบจาน
2. หลักฐานที่ต้องใช้มีดังนี้
   • สำเนา passport แบบสี ย้ำว่าแบบสีนะครับ ขาวดำไม่ได้
   • สำเนาวีซ่าประเทศต้นทาง-ปลายทาง แบบสี ย้ำว่าแบบสีนะครับ ขาวดำไม่ได้
   • แบบฟอร์มวีซ่า ให้ไปเอาที่หน้าสถานทูต
   • จดหมายคำร้องว่าเราจะไปทำอะไร ที่ไหน วันเวลา จุดเข้า จุดออก เขียนเป็นภาษาอังกฤษใส่ A4
   • เงินสดจำนวน 55 US dollars จะจ่ายตอนวันที่เราไปรับวีซ่าครับ ไม่ใช่วันที่ไปขอ
3. วางแผนว่าจะทำวีซ่า transit เติร์กเมนิสถานที่ประเทศใด ที่ได้รับการแนะนำจากนักท่องเที่ยว มีดังนี้

ถ้ามาจากทางด้านตะวันตก ให้ทำที่ Tehran  ประเทศอิหร่านครับ

• วันแรกที่ไปถึงจะเป็นการไปยื่นเรื่องเอาไว้ที่สถานทูตก่อน แล้วรออีก 7-10 วันถึงค่อยไปรับ โดยระหว่างนี้ passport จะอยู่ที่ตัวเรา พอครบวันเราสามารถเลือกที่จะรับที่ Tehran ก็ได้ หรือจะตะลุยเที่ยวต่อไปแล้วไปรับที่ Mashhad เมืองหน้าด่านก่อนจะเข้าสู่ Turkmenistan ก็ได้ครับ วิธีนี้เป็นวิธีที่มีความน่าจะเป็นสูงที่สุด  และนักท่องเที่ยวใช้กันมากที่สุดครับ
• ในอีกทางหนึ่ง เราสามารถที่จะยื่นเรื่องทำวีซ่าตั้งแต่ที่สถานทูตใน Ankara, Baku ก่อนก็ได้ แล้วค่อยมารับวีซ่าที่ Tehran หรือ Mashhad ก็ได้ครับ

จุดผ่านแดนระหว่าง Iran กับ Turkmenstan จะมี 2 จุดตามในแผนที่คือ จุด A และ B

จุด A คือระหว่างเมือง Gaudan – Bajgiran จุดนี้เป็นจุดหลักสำหรับการข้ามประเทศเนื่องจากอยู่ใกล้เมืองหลวง Ashgabat ของเติร์กเมนิสถาน

จุด B คือระหว่างเมือง Sarakhs – Saraghs จุดนี้เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการจะเดินทางต่อไปยังเมือง Mary โดยที่ไม่ผ่าน Ashgabat ครับ

ถ้ามาจากทางอาเซอร์ไบจาน นักท่องเที่ยวบางคนเมื่อไม่สามารถขอวีซ่าประเทศอิหร่านได้ (ด้วยเหตุผลบางประการเช่น สัญชาติอิสราเอล หรือมีประวัติการเดินไปอิสราเอลมาก่อน) เขาก็จะใช้วิธีการนั่งเรือข้ามทะเลสาบแคสเปียนจากเมือง Baku  มาขึ้นที่เมือง Turkmenabashi ที่จุด E แทนครับ

สำหรับการขอวีซ่า Transit ผ่านทางนี้เป็นไปได้ในทางทฤษฎีก็คือเราไปขอวีซ่าที่ Baku แต่ปัญหาสำหรับเส้นทางนี้คือเรื่องเรือโดยสารครับ เนื่องจากเรือที่วิ่งข้ามทะเลสาบไม่ใช่เรือสำราญหรือเรือที่ไว้ขนคน แต่มันเป็นเรือที่เอาไว้ขนส่งสินค้า โดยอาจจะมีคนหรือนักท่องเที่ยวแถมไปด้วย ไม่มีเวลาออกเรือที่แน่นอน อาจจะอาทิตย์ละครั้งหรือมากกว่านั้น แล้ววีซ่า Transit ที่เราถือจะถูกกำหนดวันและสถานที่ขาเข้าเอาไว้แล้ว ทำให้ไม่มีความแน่นอนในการเดินทางเลย คนจึงนิยมใช้ land border มากกว่าครับ

สำหรับขาออกนอกประเทศ มีให้เลือก 2 ประเทศคือ อัฟกานิสถาน และ อุซเบกิสถาน  T_T (ในที่นี้ขอไม่พูดถึงอัฟกานิสถานนะครับ)

จุดผ่านแดนระหว่าง Turkmenistan และ Uzbekistan จะมี 2 จุดคือ จุด C,D

• จุด C คือระหว่างเมือง Farap – Alat จุดนี้เป็นเส้นทางหลักสำหรับผู้ที่มาทางถนนสายหลักของประเทศ Ashgabat > Mary > Turkmenabat แล้วมีแผนจะเข้าสู่เมือง Bukhara ของอุซเบกิสถานต่อครับ

• จุด D คือระหว่างเมือง Dashoguz – Shavat จุดนี้เหมาะคนที่เดินทางผ่าน Darwaza gas crater และมาพักที่เมือง Dashoguz แล้วตั้งใจจะเดินทางเข้าเมือง Khiva ของอุซเบกิสถานต่อ ต้องใช้ทางออกอันนี้ครับ

อย่างที่ได้บอกไว้ตั้งแต่ต้นว่าวีซ่า Transit จะถูกกำหนดจุดเข้าออกไว้ชัดเจน มั่วไม่ได้ ดังนั้นเราต้องวางแผนให้ดีที่สุด จะได้ไม่ไปงงเวลาอยู่ในเหตุการณ์จริงครับ

สำหรับผู้ที่เดินทางมาจากทางตะวันออก จะแนะนำให้ทำที่ Dushanbe, Taskent, Almaty ด้วยหลักการแบบเดียวกัน

กรณีที่เกิดปัญหา วีซ่า Transit ไม่สามารถเอามาได้จริงๆ ไม่ว่าด้วยกรณีใดๆทั้งสิ้น หรือได้มาแล้ว แต่แผนการเดินทางไม่เป็นไปตามที่ตั้งใจไว้

คำแนะนำจากสถานการณ์จริง

ผมจะแนะนำให้ไปทำเรื่องไว้ที่ Tehran ก่อนครับ เพราะช่วงเวลานั้นเราพอจะกำหนดหรือคาดคะเนเวลาเข้าออกที่แน่นอนได้แล้ว (ถ้าทำมาไกลๆตั้งแต่ตุรกี เราอาจจะเที่ยวลำบากซะเองเพราะถูกกำหนดวันไว้ตั้งแต่ต้นๆ) แล้วการไปรับวีซ่าที่ Mashhad เป็นอะไรที่ลงตัวเนื่องจากเป็นเมืองใหญ่ อยู่เกือบจะติดชายแดน ถ้าเกิดมีปัญหาไม่ได้วีซ่าขึ้นมาจริงๆ เราอาจจะใช้แผนสำรองคือบินข้าม Turkmenistan ไปเลยครับ (Mashhad มีสนามบินนานาชาติตั้งอยู่)

ถ้ามาจากทางตะวันออก แล้วมีปัญหาเรื่องวีซ่าก็ใช้บินข้าม Turkmenistan ไปเลยครับ มีเที่ยวบินข้ามไปข้ามมาอยู่ แต่ราคาอาจจะแพงขึ้นมาก

หนทางสุดท้ายคือไปทำ Tourist visa แทนในกรณีที่อยากจะเข้าประเทศนี้มากจริงๆ